#: locale=nl
## Action
### URL
LinkBehaviour_C114BE45_CCFC_7C5A_41AE_11043EB34711.source = https://teseum.be/
LinkBehaviour_328CB86E_2BD5_DF05_41BC_88CFB22BDEFF.source = https://teseum.be/
LinkBehaviour_236617F5_3567_D327_41B1_5B75B65492A8.source = https://teseum.be/
## Hotspot
### Tooltip
HotspotPanoramaOverlayArea_E7048ED5_F37F_339F_41A5_23C07AA9233D.toolTip = TIJDLIJN
## Media
### Image
imlevel_FAF2A380_ED74_2C12_41D0_E6BC7097F283.url = media/popup_EB39B643_F37D_32FB_41E4_2858E2B0F019_nl_0_0.png
imlevel_FAF2B380_ED74_2C12_41C4_A6AD4FFF3194.url = media/popup_EB39B643_F37D_32FB_41E4_2858E2B0F019_nl_0_1.png
imlevel_FAF2C380_ED74_2C12_41E6_09E006946829.url = media/popup_EB39B643_F37D_32FB_41E4_2858E2B0F019_nl_0_2.png
imlevel_FAF2D380_ED74_2C12_41E4_085C48C0200C.url = media/popup_EB39B643_F37D_32FB_41E4_2858E2B0F019_nl_0_3.png
imlevel_FAF2E380_ED74_2C12_41CA_2A97D2A9882A.url = media/popup_EB39B643_F37D_32FB_41E4_2858E2B0F019_nl_0_4.png
### Popup Image
### Title
panorama_B8C6742E_A5D5_FEB5_41CF_33722A7A9C6D.label = 1 - TESEUM-Romeinse-Inkom
panorama_BF9F6896_A5D5_D795_41DA_284A5DB2BAEF.label = 10 - TESEUM-gotische toren
panorama_39095DC8_2BDC_510C_41B0_2BBE386D757A.label = 11 - TESEUM-Romaanse kelder
panorama_39203ABE_2BDC_5304_41A2_FBD69E6CA15B.label = 12 - TESEUM-romeinse woningen en fresco's
panorama_BF46F947_A5D6_76F3_41DE_A8265AD2F39B.label = 2 -TESEUM-Romeinse-zuil
panorama_BFAFBBA7_A5D6_49B3_41DC_EB93645A2B93.label = 4 - TESEUM-Skeletten
panorama_BF2B2864_A5D2_36B5_41E1_513C31656319.label = 5 - TESEUM-Zijbeuk
panorama_BF96A87A_A5D6_569D_41E1_4330FC51F479.label = 6 -TESEUM-Tuinmuur
panorama_BFAFEF22_A5D6_CAAD_41D4_8BDFDBA3C79B.label = 7 - TESEUM-apsis
panorama_BFA9C149_A5D6_36FF_41E1_64AFBFEC0B65.label = 8 - TESEUM-kerkenbouw
panorama_BF9D6E47_A5D6_4AF3_41E2_15CD580E57FF.label = 9 - TESEUM-westtoren
album_E46E62C9_F33C_D3F7_41D2_737A62C84E68_0.label = Christusbeeld
photo_E4494E37_F33C_D29B_418E_0B2110F7CA4D.label = Christusbeeld
album_E46E62C9_F33C_D3F7_41D2_737A62C84E68.label = Photo Album Christusbeeld
panorama_7A1A581A_6A93_5F97_41D0_E833EFBBE537.label = Teseum-Buiten-001 Panorama
panorama_BF431356_A5D2_7A95_41E3_FFAEBE7F5CD4.label = Teseum-Onthaal
video_42FDE26B_60E7_5610_41B8_51B76965FD97.label = Tongeren - Film 1_FL
panorama_79BF8D04_6A96_F173_41D8_E49AE1B6A5D2.label = Tongeren-360-Gallerij
panorama_783D850C_6A91_5173_417A_EEC45A66A253.label = Tongeren-360-Klokken
panorama_786042AA_6A91_D0B7_41D6_D54B6B561D04.label = Tongeren-360-OpDeToren
panorama_7809C855_6A97_3F9C_41D9_F0274F8A3C4B.label = Tongeren-360-Zolder1
panorama_78168E6C_6A97_73B3_41C7_44510A2D3187.label = Tongeren-360-Zolder2
video_412C958F_60E7_B210_41D0_8B46E7A2012A.label = Tongeren_Film_2_FL
photo_795F2B6A_5CB9_42E1_41D5_47088D10F267.label = brand
photo_436CC2BB_5CDB_C267_41D4_5133A94D07E4.label = graffiti
video_411AB31A_60E0_D630_41BA_690DDFD2E476.label = stadsevo 29-8 v1_DEF
photo_435A42A7_5CDB_426F_41D1_5BC33BD57E5F.label = torenspits
### Video
videolevel_FA25C78D_ED74_7412_41C2_BD10FDD9C01C.url = media/video_411AB31A_60E0_D630_41BA_690DDFD2E476_nl.mp4
videolevel_FA25C78D_ED74_7412_41C2_BD10FDD9C01C.posterURL = media/video_411AB31A_60E0_D630_41BA_690DDFD2E476_poster_nl.jpg
videolevel_FAC0827D_ED6C_6CF2_41EB_49306FA1E8AE.url = media/video_412C958F_60E7_B210_41D0_8B46E7A2012A_nl.mp4
videolevel_FAC0827D_ED6C_6CF2_41EB_49306FA1E8AE.posterURL = media/video_412C958F_60E7_B210_41D0_8B46E7A2012A_poster_nl.jpg
videolevel_FA0A1A49_ED74_7C12_41EC_945DAA45DC71.url = media/video_42FDE26B_60E7_5610_41B8_51B76965FD97_nl.mp4
videolevel_FA0A1A49_ED74_7C12_41EC_945DAA45DC71.posterURL = media/video_42FDE26B_60E7_5610_41B8_51B76965FD97_poster_nl.jpg
### Video Subtitles
## Popup
### Body
htmlText_52A2F251_42D6_3CF8_41C0_18F1C8C8E446.html =
1677 DE STAD BRANDT
In mei 1672 komt de Franse koning Lodewijk XIV hoogstpersoonlijk naar deze streek. Hij wil Frankrijk uitbreiden tot aan de Rijn. Tongeren en Maastricht innemen is voor hem van groot strategisch belang. Het Franse leger richt tijdens de bezetting grote schade aan. In de nacht van 28 op 29 augustus 1677 wordt Tongeren zelfs nagenoeg in de as gelegd. Het duurt decennia tot de stad deze ramp te boven komt. De vlammenzee beschadigt ook de Onze-Lieve-Vrouwekerk. De gewelven houden stand, maar het dak is vernield. Het huidige dakgebinte is dan ook van na de brand.
GRAFFITI IN DE TOREN
Mergel, zo heet de kalkzandsteen waarmee de kerk en de toren zijn gebouwd. Zijn officiële naam is ‘Maastrichter tufsteen’. Hij komt uit groeven in de buurt en valt op door zijn bleekgele kleur. Mergel vind je in het zuidoosten van Belgisch en Nederlands Limburg.
Mergel is door zijn vele poriën uitzonderlijk licht en de steen is zacht. Je kan er makkelijk in krassen en op schrijven. Dat hebben mensen ook vijf eeuwen lang gedaan. Op de muren vind je symbolen, teksten, letters, tekeningen…. Dat zijn historische graffiti! Je komt ze op veel plaatsen tegen, in de toren en ook in de kerk. Sommige zijn eeuwenoud, andere recent.
KLOKKENSTOEL
De klokken hangen op in een zogenaamde klokkenstoel. Dat is hier een indrukwekkend gebinte in eikenhout, zoals je ziet. Echt vakmanschap. Zo’n klokkenstoel is ook nodig om de toren te beschermen. Want als de grote klokken luiden, ontstaan er stevige trillingen, en die kunnen barsten veroorzaken. De klokkenstoel moet dat verhinderen. De Tongerse klokkenstoel is ongeveer 12 meter hoog.
MAQUETTE TORENSPITS
Ook de Tongerse toren had een spits. Drie spitsen zelfs, in driehonderd jaar. In 1877 is de laatste afgebroken.
25 juli 1872. Het plan van de ervaren architect Louis De Curte voor een nieuwe neogotische torenspits in steen wordt goedgekeurd. De Curte maakt ook deze maquette. Maar door financiële problemen en door de hoge kosten raken de betalingen achterop. Het werk wordt rond 1890 stopgezet.
De Tongerse toren is nu 55,55 meter hoog. Architect De Curte hoopte op…. 95,21 meter.
GOTISCHE TOREN
Boven deze ruimte pronkt de gotische toren. Deze rust op vier funderingsbogen, waarvan je één in deze ruimte kan zien. De bouw van de toren startte in 1442 en nam 100 jaar in beslag.
De put dateert uit de vroege middeleeuwen en bevond zich toen buiten de kerk. Tijdens de opgravingen heeft hij zijn geheimen prijsgegeven. Iemand heeft ooit fragmenten van Romeinse godenbeelden in de put geworpen, en ook een dubbel geplooide gouden munt. Je ziet ze in de vitrine tegen de muur. De film toont je de bouw van de Merovingische kerk.
KAPITTELGEBOUW
Het Teseumonthaal bevindt zich in het voormalige kapittelgebouw.
Hier kwamen de kanunniken - de beheerders van de kerk - bij elkaar om onderwezen te worden, om met elkaar te bidden of om te vergaderen.
KERKENBOUW
In het midden van deze ruimte zie je een maquette met verschillende kerkgebouwen die elkaar op deze plek opgevolgd hebben. Ze zijn telkens gebouwd met een ander volume en in een andere stijl: de tijden veranderen, het denken over God en maatschappij evolueert en er komen nieuwe technische mogelijkheden. Het duurde vaak meerdere generaties om een kerk te voltooien.
KLEURRIJKE MUREN
De interieurs van Romeinse stadswoningen waren kleurrijk bepleisterd. De opgravingen onder de basiliek leverden bijna 900 kistjes aan pleisterwerk op. Uit de reconstructies van de schilderingen, die soms meer dan zes meter hoog waren, mogen we afleiden dat de bewoners mensen uit de lokale elite waren.
ONDER HET VRIJTHOF
VLOERVERWARMING
Wat begon als een plan voor de installatie van vloerverwarming in de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek - om een beter binnenklimaat te creëren - mondde uit in een grootscheepse opgraving van 1999 tot 2008. De archeologen mochten tot op een diepte van 3 meter graven, meer dan voor de vloerverwarming nodig was. Een gedroomde kans om te ontdekken wat er onder de vloertegels van de basiliek lag.
Ook aan het Vrijthof, vlak naast de basiliek, vonden er enkele opgravingscampagnes plaats. Na de opgravingen in 2010 werd deze site beschermd met een dak. In het museum zijn de Vrijthofsite en basilieksite met elkaar verbonden.
ONDER HET VRIJTHOF
Welkom op deze bijzondere historische plek. De archeologische site is een van de meest tot de verbeelding sprekende vindplaatsen in de Benelux.
Wat begon als een plan voor de installatie van vloerverwarming in de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek mondde uit in een grootscheepse opgraving van 1999 tot 2008. De archeologen mochten tot op een diepte van 3 meter graven. Een gedroomde kans om te ontdekken wat er onder de vloertegels van de basiliek lag.
Ook hier onder het Vrijthof, vlak naast de basiliek, vonden er opgravingscampagnes plaats. Na de opgravingen in 2010 werd deze site beschermd met een dak. De Vrijthofsite en basilieksite zijn met elkaar verbonden.
ONTHAAL
Het Teseumonthaal bevindt zich in het voormalige kapittelgebouw.
Hier kwamen de koorheren - de beheerders van de kerk - bij elkaar om onderwezen te worden, om met elkaar te bidden of om te vergaderen.
ROMAANSE (GRAF)KELDER
Deze kelder hoorde bij een huis uit de 10de eeuw dat tegen de oude kerk aan stond. Het huis en de oude kerk werden afgebroken voor de bouw van de huidige gotische kerk. In de 18de eeuw begroeven de kanunniken hier hun overleden collega’s en andere prominente Tongenaren.
ROMAANSE TOREN
De zijmuren in deze ruimte zijn de fundamenten van een romaanse toren uit de 12de eeuw. Het was een massief vierkant gebouw met een ronde traptoren. Deze toren was de eerste Tongerse toren die diende als uitkijk en bescherming in oorlogstijden. Tongeren had heel wat jaloerse buren door zijn strategische ligging.
ROMEINSE TUINMUUR
UIT DE 2DE EEUW
De muur die deze ruimte in tweeën verdeelt, dateert uit de 2de eeuw. Tongeren beleefde toen een hoogtepunt. Hij stond tussen twee Romeinse stadswoningen. De muur loopt van west naar oost en bevindt zich pal in het midden van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek die bovenop deze ruimte staat. Rond 275 woedt er in Tongeren een stadsbrand en na die ramp bouwen mensen hun platgebrande woningen hier op deze plek niet meer op.
ROMEINSE TUINMUUR
De muur die deze ruimte in tweeën verdeelt, dateert uit de 2de eeuw. Tongeren beleefde toen een hoogtepunt. Hij stond tussen twee Romeinse stadswoningen. De muur loopt van west naar oost en bevindt zich pal in het midden van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek die bovenop deze ruimte staat. Na een rampzalige stadsbrand in 275 na Chr. werden op deze plaats geen nieuwe stadswoningen meer gebouwd.
ROMEINSE VLOERVERWARMING
Onder de romaanse toren bleef een Romeins badgebouw uit het einde van de 3de eeuw gedeeltelijk bewaard. Het vertrek werd verwarmd met het Romeinse systeem van vloerverwarming (hypocaustum). Bij dit hypocaustum steunt de vloer op pijlers van keramische schijven. Warme lucht uit een stookruimte circuleert in de ruimte onder de vloer. De keramische pijlers zijn nog zichtbaar. Bekijk de reconstructie van het badgebouw in de film in de ruimte van de Romeinse basilica.
STADSEVOLUTIE
De geschiedenis loopt hier ononderbroken door. De film op de sokkel toont je hoe Tongeren al 2000 jaar groeit en krimpt, en weer groeit en krimpt… Nu is de stad op haar grootst, met meer dan 31.000 inwoners.
ZUIDELIJKE ZIJBEUK
Wat hier onder de grond een gang lijkt, is boven de grond een zijbeuk van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek! Veel van deze muren zijn funderingen van de voorgangers van de huidige gotische kerk.
BEIAARD
In 1587 krijgt de Tongerse toren zijn eerste beiaard. Beiaarden bestaan op dat moment al zowat honderd jaar. Eerst slagen beieraars erin om op de grote luidklokken te musiceren, en vervolgens voegen ze daar kleinere voorslagklokjes aan toe. Zo ontstaat er een muziekinstrument dat je zowel met de hand kan bespelen als automatisch kan laten klinken.
De huidige Tongerse beiaard dateert uit 1784. Hij telt 49 klokken, waarvan de meeste nog historisch zijn.
Sinds 25 november 2014 is de beiaardcultuur in België door Unesco erkend als immaterieel cultureel erfgoed.
GALERIJ
Ontdek het verhaal van de Tongerse kerk en haar toren. Die is tegelijk een belfort, een toren van de stad. Torens spelen al eeuwen een belangrijke rol in onze steden. Bijvoorbeeld om uit te kijken over de stad en haar omgeving. En vroeger ook om bij conflicten vijanden in de gaten te houden.
Vanaf 1846 krijgen de kerk en de toren een grondige opknapbeurt. Architect Dumont laat de toren en de kerkgevel verfraaien met neogotische ornamenten. Op de eerste verdieping voegt hij deze nieuwe galerij toe, 15 meter boven het plein met het Tongerse stadhuis.
HOOFDZOLDER
Onder deze zolder bevinden zich de gewelven van de hoofdbeuk van de gotische Onze-Lieve-Vrouwebasiliek. Vanaf 1240 vervangt deze kerk haar romaanse voorganger, in fasen. De gotiek, die ontstaat in Noord-Frankrijk, is een bouwstijl met ferme ambities. Gotische kerken zijn dan ook meestal veel ruimer en hoger dan hun voorgangers. De maquette in deze ruimte toont je het romaanse en gotische bouwwerk.
PANORAMA
Het belfort torent nog altijd boven de Tongerse skyline uit. Majestueus en ogenschijnlijk onverwoestbaar. Als brandpunt van het stadscentrum. Aan zijn voet gonst het van de bedrijvigheid tijdens de wekelijkse markt. Hier monden ook straten en steenwegen uit.
Voor reizigers uit alle windstreken is de toren een baken. En voor de Tongenaar voelt het zien van zijn vertrouwde, trotse toren in de verte aan als een warm welkom.
TORENZAAL
In 1442 start de bouw van de Tongerse toren. De werkzaamheden duren meer dan een eeuw.
De toren combineert eeuwenlang twee functies: hij is kerktoren én belfort. Zo zijn er maar weinig in de Lage Landen. Het illustreert de verbondenheid van de stedelijke en religieuze macht in Tongeren. Na de brand van 1677 kan de stad de herstelling van de toren niet meer betalen. Hij komt dan in handen van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel.
Belforten zijn typisch voor onze streken. Er staan er 56 op de werelderfgoedlijst van Unesco. De Tongerse belforttoren is daar één van.
WELKOM
Onze-Lieve-Vrouwebasiliek
Welkom in het Teseum, de museumsite aan de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek te Tongeren. De unieke uitvalsbasis om het boeiende verleden van de stad te ontrafelen.
WELKOM
Welkom in het Teseum, de museumsite aan de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek te Tongeren. De unieke uitvalsbasis om het boeiende verleden van de stad te ontrafelen.
CHRISTUSBEELD
Dit christusbeeld dateert uit de vroeg-romaanse periode en is gemaakt van populierenhout. De Christus is een menselijke figuur. Dagelijks passeren vele Tongenaren in het portaal om zijn voeten aan te raken.
GRAFTOMBE
Tijdens de opgravingen zijn er 386 graven gevonden, een klein deel van het totale aantal begravingen op de site. Het grootste deel van deze menselijke resten is onderzocht. Ze zijn bijeengebracht in deze tombe onder het Vrijthof.
ONZE-LIEVE-VROUWEBASILIEK
In 1240 startte de bouw van de gotische Onze-Lieve-Vrouwebasiliek. Eén van de meest luisterrijke monumenten in de streek. De kerk is een sterk staaltje van technisch kunnen en straalt rijkdom en extraverte schoonheid uit. De kerktoren is eveneens een belfort, symbool van het trotse Tongeren.